Rant: Sociala Constrictor

Ik heb een probleem met een sociaal concept en het gaat kinderachtig klinken. Het gaat om de meest minimale vorm van een gesprek: ‘hoi’ zeggen tegen elkaar.

Sociale netwerken bestaan uit kringen. Rondom jouw persoon staan je beste vrienden, de mensen die bovenaan je WhatsApp-, Messenger- en Snapchatlijstje prijken en de mensen op wiens bank je het meest hangt. Daarna de mensen die je wat minder vaak treft, maar nog steeds graag ziet of spreekt, enzovoorts. De buitenste lagen zijn vage kennissen of familieleden die je eens per jaar ziet.

Er zijn, wat betreft ‘hoi’ zeggen, een paar regels. Als je elkaar vanaf een paar meter ziet aankomen en je maakt oogcontact, moet je het zeggen. Op een feestje zul je na drie keer tegen elkaar opbotsen er ook aan moeten geloven. Je bevestigt met de ‘hoi’ elkaars aanwezigheid, of je nu wil of niet. En je zegt het altijd terug. Dat moet.

Een sociaal afgesproken norm is an sich geen probleem. We wensen elkaar bijvoorbeeld goede dingen toe (gezondheid, plezier, een smakelijke maaltijd). Het bevordert een goed gevoel. Maar wat betreft die normen voelt het vaak eenvoudiger en prettiger dan een ongewenste ‘hoi’.

Een ‘hoi’ bevestigt niet alleen bestaan van de ander, maar impliceert ook dat je daar blij mee bent. Stel: iemand zegt ‘hoi’, die heeft jou dan gezien en bevestigt daarmee ‘jij bent er, ik vind het leuk dat je er bent’. Maar dan komt dus de wurgslang van gegroet worden: gij zult teruggroeten. Al kun je de persoon niet uitstaan. Dus je doet het. De ander voelt zich goed, want jij hebt nu ook bevestigd dat de ander bestaat en dat je dat leuk vindt. Terwijl je er niets van meent.

Het gebeurt maar een enkele keer, maar het zal altijd door blijven gaan. Er is niemand die de ander uitnodigt voor een babbeltje om te zeggen dat je niets meer met de persoon te maken wil hebben. Hoi zeggen is als kerstkaarten, maar dan directer. Tot in de lengte van dagen zullen we elkaar voorschotelen dat we waarderen dat de ander bestaat. Merci dat jij er bent, maar eigenlijk heb ik niks meer met je. Nooit gehad ook.